Bánh bao chỉ là một loại bánh bao được cho là xuất phát từ người Hoa với tên gọi là “mà chỉ” (tiếng Hán: 芝麻包, phát âm: Zhima bao hay “chi ma bao”: có nghĩa là hạt mè hay hạt vừng). Loại bánh này được làm bằng bột nếp với bốn loại nhân mè đen, dừa, đậu xanh, đậu phộng. Với âm gọi và hình dáng bánh tròn màu trắng cũng giống như cái bánh bao nên nó được gọi theo tiếng Việt là “bánh bao chỉ” để phân biệt với bánh bao bột mì.
Bánh bao chỉ là một món bánh xuất xứ từ đất nước Trung Hoa, du nhập vào nước ta từ thời xa xưa và đã được rất nhiều người Việt Nam yêu thích. Khác với tất cả các loại bánh bao khác, bánh bao chỉ không được làm từ một mì mà làm từ bột gạo nếp rang chín hay còn gọi là bột bánh dẻo. Nhân bánh thường là nhân mè đen, đậu xanh, dừa, đậu phông trong đó đậu phộng chính là nhân phổ biến nhất và đúng với bánh truyền thống của Trung Hoa nhất.
Cái bánh bao chỉ truyền thống được phủ ngoài bởi lớp bột khô, còn trong nhà hàng thì lớp áo ngoài của bánh là những cọng dừa nạo trắng tinh.Làm bánh bao chỉ không khó bởi nguyên liệu rất sẵn. Còn các chất phụ gia làm dẻo, dai, chống mốc, chống kiến cũng không phải khó tìm.
Bánh bao chỉ xuất hiện tại Việt Nam cũng tương đối lâu, chủ yếu tại thành phố Hồ Chí Minh, khi đó bánh bao chỉ khá thông dụng, nó hay được chở trên xe đạp để bán dạo từ sáng sớm. Cái bánh bao chỉ ngày xưa trong ký ức của nhiều người gắn liền với hình ảnh ông già người Hoa chạy xe đạp, phía sau là cái tủ kính đựng bánh bao với giọng rao lơ lớ: “Bánh bao chỉ đây”. Nó có mặt khắp hang cùng ngõ hẻm trong thành phố.
Trong thời gian gần đây tại thị trường Việt Nam khi bánh bao chỉ bình dân đang gặp khó khăn để tồn tại thì loại bánh này lại được những khách sạn 5 sao, nhà hàng chuyên bán ăn sáng với những món bữa ăn sáng (dimsum) kiểu Hồng Kông, bánh bao chỉ lại xuất hiện theo một cách khác, mới lạ hơn. Bánh bao chỉ trong các nhà hàng được xem như món tráng miệng sau những bữa ăn chính hoặc là món ngọt cuối bữa điểm tâm.
Chính vì vậy bánh bao chỉ đã xuất hiện trở lại. Sự trở lại của bánh bao chỉ lần này có hệ thống phân phối chuyên nghiệp, bài bản hơn. Cũng tủ kính bên trong chất đầy bánh, bên ngoài luôn tăng cường thêm bảng hiệu màu xanh phản quang. Hiện có hai loại bảng hiệu là “Ngon ơi là ngon” và “Ngon thật là ngon”. Bánh bán tại các điểm dọc đường có hai loại nhân là dừa và đậu phộng, giá khoảng 3.000 đồng/cái. Giá bánh rẻ nên ai cũng mua được, gọn gàng, bày hàng khắp nơi, thuận tiện cho người mua lẫn bán.
Tại thành phố Hồ Chí Minh, bánh bao chỉ được sản xuất theo dạng hộ gia đình, tập trung nhiều ở quận 6, quận Gò Vấp (đây nơi tập trung nhiều người Hoa sinh sống), dù vậy cũng có những cơ sở kinh doanh sản xuất khá kinh doanh và bài bản. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là vệ sinh an toàn thực phẩm vì loại bánh bao này sản xuất chủ yếu theo kiểu hộ gia đình và xá nhân nên không đảm bảo các tiêu chuẩn vệ sinh.
Hàng loạt điểm sản xuất bánh bao chỉ dạng thủ công ở quận Gò Vấp, quận 6 đang sản xuất trong điều kiện rất nhếch nhác, bầy hầy mà Ngành y tế chưa từng kiểm tra loại bánh này. điều đó cũng là một trong những nguyên nhân dễ dẫn đến tình trang ngộ độc thực phẩm.
II – Hướng dẫn cách làm bánh bao chỉ nhân đậu phộng đơn giản không dính tay
Nguyên liệu phần vỏ
Bột nếp rang chín ( hay còn gọi bột bánh dẻo): 500g
Nước: 700ml nước
Đường: 200g đường (có thể tăng giảm tùy theo khẩu vị)
Nguyên liệu phần nhân
Đậu phộng (lạc): 2oog
Mè: 50g (có thể hơn hoặc không cần)
Đường: 40g (có thể tăng giảm tùy khẩu vị)
Một nhúm nhỏ muối
Một chút nước lọc
Cách làm phần nhân
– Bước 1: Mè và đậu phộng đem rang chín. Xay thật nhuyễn đậu phộng để khi nắm thành từng viên nhỏ dễ dàng hơn.
– Bước 2: Trộn mè, vừng, đường muối thật đều trong một chiếc tô. Sau đó thêm từng chút, từng chút nước vào đến khi nào bạn cảm thấy có thể nắm được thành từng viên thì dừng lại. Không nên cho nhiều nước quá, nhân sẽ bị thấm nước, nhão ra và mất ngon.
– Bước 3: Viên nhân thành từng viên nhỏ, kích thước tùy ý phụ thuộc vào sở thích ăn nhiều nhân hay ít nhân và phụ thuộc vào kích cỡ của bánh. Để nhân sang một bên và bắt đầu làm phần vỏ.
Cách làm phần vỏ
– Bước 1: Trộn bột và đường trong cùng một chiếc tô, rây qua rây lọc để loại bỏ tạp chất và bột vón cục, sau đó đổ nước vào. Dùng phới lồng hoặc muỗng khuấy thật đều lên cho bột và đường hòa vào chung với nước. Cuối cùng bạn sẽ thu được một hỗn hợp trắng, lỏng như whipping cream.
– Bước 2: Dùng màng bọc thực phẩm bọc kín tô hỗn hợp ở bước 1 lại, sau đó cho vào trong lò vi sóng để làm chín, thời gian trong để lò là khoảng 7-8 phút. Sau 7 phút, đem bát bột ra trộn đều rồi lại cho vào lò vi sóng thêm 3 phút nữa.
– Với cách làm như thế này bột sẽ chín đều toàn bộ trên và dưới, trong và ngoài. Nếu để trong lò vi sóng liên tục trong 10 phút bột sẽ có hiện tượng chín phần trên và phần dưới không được chín lắm.
– Lưu ý: Bạn nên dùng spatula để trộn bột cho dễ dàng hơn, ngoài ra spatula còn giúp vét bột được sạch nhất và ít bị dính nhất đấy.
– Nếu không có lò vi sóng bạn có thể dùng phương pháp hấp cách thủy đến khi bánh chín. Phương pháp này sẽ mất nhiều thời gian hơn. Bột khi chín sẽ đặc sệt lại giống dạng bột em bé, rất dẻo và dính tay.
– Bước 3: Sau khi phần vỏ đã chín đều, bạn nhấc ra khỏi lò vi sóng và để cho tô bột nguội bớt rồi mới chuyển sang nhào và chia bột. Không nên nhào ngay vì như thế bạn sẽ rất dễ bị bỏng vì bột lúc này rất nóng và dính.
– Bước 4: Chia bột. Đầu tiên bạn đổ một lớp bột áo thật dầy ra mặt phẳng sạch, dùng spatula vét bột đã chín đổ ra mặt phẳng.
– Bước 5: Tạo hình bánh. Đầu tiên bạn ấn cho dẹt phần vỏ nhỏ vừa chia, vừa ấn vừa xoa bột áo lên trên mặt để bột không dính vào tay.
– Cho phần nhân đậu phộng đã chuẩn bị vào giữa, gói kín và vo tròn lại sao cho phần vỏ bánh bao kín phần nhân.Và công việc cuối cùng của bạn chỉ là xếp bánh ra đĩa thôi. Ngoài ra bạn có thể lăn bánh qua dừa nạo để trông đẹp hơn và có thêm mùi dừa thơm nữa.
III – Cách làm bánh bao chỉ nhân dừa ngon lạ
Nguyên liệu làm bánh bao chỉ nhân dừa
150gr bột nếp.
200ml sữa tươi.
100gr dừa nạo.
Bột bánh dẻo (hay bột bánh khảo đều được).
Dụng cụ làm bánh bao chỉ nhân dừa
Âu trộn bột, phới trộn.
Cách làm bánh bao chỉ nhân dừa
– Trộn dừa nạo với đường (lượng đường bạn tự gia giảm để hợp với khẩu vị)., để khoảng 15 phút cho dừa ngấm hết đường. Sau đó cho hỗn hợp này vào chảo đun nhỏ lửa, đảo đều cho ráo rồi cho tiếp một ít bột bánh khảo vào trộn đều, tắt bếp.
– Bột nếp hòa cùng sữa tươi, cho thêm 2 tsp đường vào trộn chung, đậy kín bằng màng bọc thực phẩm rồi cho vào lò vi sóng quay từ 3 – 5 phút ở chế độ High.
– Trải một lớp nylong ra, phết một lớp dầu ăn lên đó để bột không bị dính. Múc một muỗng bột nếp ra, dàn dều, cho nhân dừa đã chuẩn bị vào giữa rồi ra tròn.
– Lăn bánh qua dừa nạo để trang trí.
Chỉ với vài bước đơn giản, bạn đã có ngay cho mình những chiếc bánh bao chỉ nhỏ xinh và rất ngon miệng rồi đấy!
Quá đơn giản cho một món bánh ngon đến từ Trung Hoa phải không nào? Món bánh này tuy đơn giản nhưng ai đã từng ăn rồi sẽ khó có thể quên được hương vị đặc biệt của nó. Nếu chưa từng thử, hãy tự tay vào bếp làm ngay hôm nay đi, đảm bảo hương vị của bánh sẽ không làm bạn phải thất vọng.